മലയാളത്തിൽ പ്രണയകവിതകളുടെ ഒരു സൂപ്പർഹിറ്റ് രചനയായിരുന്നു “ഗീത ഗോവിന്ദം”. ഇത് ലേഖനം ആദ്യമായി എഴുതിയത് സംസ്കൃത കവിയായ ജയദേവൻ ആണ്. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രചിക്കപ്പെട്ട ഗീത ഗോവിന്ദം, രാധാകൃഷ്ണ പ്രണയ കഥയെ ആസ്പദമാക്കി യും ദൈവികതയും പ്രണയവും പരസ്പരം ആവിഷ്കരിക്കുന്ന ഒരു കവിതാസമാഹാരമാണ്. ഇത് ആകെ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നത് 24 സ്ലോകങ്ങളിലും പദങ്ങളിലുമാണ്. ഇന്നും ഇതിന്റെ ഗൗരവവും പ്രസക്തിയും നിലനിൽക്കുന്നത് അതിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള പ്രണയചിന്തകളിലും ആരാധനയിലുമാണ്.
ജയദേവനും ഗീത ഗോവിന്ദത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലം
ജയദേവൻ എന്ന പ്രതിഭയുള്ള കവി, ഗീത ഗോവിന്ദം രചിച്ചത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗുരുവായ വിഷ്ണുവിന്റെ ഭക്തിയോടെയാണ്. 1170-ൽ കലിംഗ രാജാവായിരുന്ന ലക്ഷ്മണസേനന്റെ (ബംഗാളിലെ രാജാവ്) കാലഘട്ടത്തിലായിരുന്നു ജയദേവന്റെ ജീവിതം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ രചനകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ഗീത ഗോവിന്ദം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദൈവിക ചിന്തകളുടെ വിളിച്ചോലിയാണ്.
കൃതിയിൽ ദൈവങ്ങളായ കൃഷ്ണനും രാധയും കേന്ദ്രകഥാപാത്രങ്ങളായിട്ടാണ് മാറിയിരിക്കുന്നത്. രാധയുടെയും കൃഷ്ണന്റെയും പ്രണയം ഇഴചേർന്ന ഈ കാവ്യം, സ്നേഹത്തിന്റെ ദൈവികവും മാനവികവും രംഗങ്ങൾ ഒരുപോലെ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. ഗീത ഗോവിന്ദം ഒരുകൂട്ടം സംഗീതശ്ലോകങ്ങളും പദങ്ങളുമാണെങ്കിലും അത് വായിക്കുന്ന ഓരോരുത്തർക്കും ഒരു കലാസ്വാദന അനുഭവം നൽകും.
പ്രണയത്തിന്റെ ദൈവികത
ഗീത ഗോവിന്ദം പ്രണയത്തിന്റെ പരിപൂർണ്ണതയും അതിന്റെ ദൈവികതയും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. രാധയും കൃഷ്ണനും തമ്മിലുള്ള സ്നേഹം, ഭൗതികതയുടെ അതിരുകളെ ലംഘിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. പ്രണയം ഒരേസമയം ഉന്നതവും ദൈവികവും ഭൗതികവുമായ ഒരു ബന്ധമാണ് എന്ന് ഗോവിന്ദം കാണിക്കുന്നു. രാധയുടെ കൃഷ്ണനോട് ഉള്ള ദൈവിക ഭക്തിയും, കൃഷ്ണന്റെ രാധയോടുള്ള അതുല്യമായ സ്നേഹവും ഈ കൃതിയുടെ പ്രമേയമാണ്.
കൃഷ്ണന് ആദ്യം രാധയെ ഉപേക്ഷിക്കുന്നതും പിന്നീട് അവളുടെ മനസ്സിൽ പതിയുന്ന സങ്കടവും വിരഹവും കവിതയിൽ ദൈര്ഘ്യമാര്ന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. അവിടെ പ്രണയത്തിന്റെ സൗന്ദര്യവും ദു:ഖവും ഒരുപോലെ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. കൃഷ്ണന്റെ തുരങ്കത്തിൽ വീണു നിന്ന രാധ, അവനോടുള്ള സ്നേഹത്താൽ വേദനിക്കുന്നെങ്കിലും അത് അവളുടെ ദൈവികാനുഭവത്തിന്റെ ഭാഗമായാണ് എഴുതപ്പെടുന്നത്.
കഥയുടെയും പ്രതീകവുമുള്ള സങ്കടം
ഡൗൺലോഡ് ലിങ്ക്:
Please Open part -1
Please Open part -2
കാവ്യത്തിലെ പ്രധാന സങ്കടമാണ് കൃഷ്ണന്റെ ഉന്നതനായ ദൈവിക രൂപവും രാധയുടെ മാനുഷികമായ പ്രണവും തമ്മിലുള്ള വൈരുദ്ധ്യം. കൃഷ്ണന് ലോകത്തെ എല്ലാ ജീവികളെയും സ്നേഹിക്കുന്ന ഒരു ദൈവമാണ്. എന്നാല് രാധയ്ക്ക് ഈ പ്രണയം അന്ധമായ സമർപ്പണം ആണ്, അവൾ അത് വ്യക്തിപരമാക്കി കാണുന്നു. ഈ വൈരുദ്ധ്യമാണ് ഗീത ഗോവിന്ദത്തിന്റെ ആഴവും സൗന്ദര്യവും നൽകുന്നത്.
രാധയ്ക്ക് കൃഷ്ണനോട് ഉള്ള വാത്സല്യവും ഭക്തിയുമാണ് ഗോവിന്ദത്തെ മഹത്തരമാക്കുന്നത്. അവളോടുള്ള സ്നേഹവും അതിന്റെ തീവ്രതയും അതിൽ നിറഞ്ഞുനില്ക്കുന്നു. അതിന്റെ പ്രണയപ്പാട്ടുകൾ ഇനിയും സ്നേഹികളുടെ ഹൃദയത്തില് ഇടം നേടിയിട്ടുണ്ടെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്.
സാഹിത്യവിശേഷതകളും സംഗീതസാമർത്ഥ്യവും
ഗീത ഗോവിന്ദം ഒരു ചെറുകാവ്യത്തിന്റെ മാത്രമല്ല, സംഗീതത്തിന്റെ സമ്പന്നമായ ഒരു രൂപവും ആണ്. ഇതിന്റെ പദങ്ങൾ സംഗീതാസ്വാദനത്തിനും ഭജനയ്ക്കും വേണ്ടി നിർമ്മിച്ചവയാണ്. പ്രത്യേകിച്ച്, ഭക്തിസംഗീതത്തിന്റെയും നൃത്തത്തിന്റെയും ചൈതന്യം നൽകുന്ന വിധം ഓരോ പദവും ഉരുത്തിരിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ പ്രത്യേകതകളിൽ പ്രധാനമാണ് കൃഷ്ണനും രാധയും തമ്മിലുള്ള പ്രണയത്തിന്റെ സാന്ദ്രത, അത് സംഗീതത്തിലൂടെ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുമ്പോൾ ഒരു ദൈവിക അനുഭവമായും മാറുന്നു.
“അഷ്ടപദി” എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഗീത ഗോവിന്ദത്തിലെ 24 ശ്ലോകങ്ങൾ, ഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനും കമാനീയം നിറഞ്ഞ ഒരു അവതരണത്തിനും പ്രസിദ്ധമാണ്. ഓരോ അഷ്ടപദിയിലും പ്രണയത്തിന്റെ വിവിധ രൂപങ്ങളും അനുഭവങ്ങളും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചും, പ്രണയത്തിന്റെ അന്തസ്സും അതിന്റെ വേദനയും ഒരേ പോലെ വ്യക്തമായ രീതിയിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.
ഭക്തിസാഹിത്യത്തിന്റെ സംഗീതപരവും കാവ്യപരവുമായ പ്രചോദനമായ ഗീത ഗോവിന്ദം, സംഗീതകലാപ്രേമികൾക്ക് എന്നും പ്രിയപ്പെട്ട കാവ്യമായി നിലകൊള്ളുന്നു.
രാധാ-കൃഷ്ണ പ്രണയത്തിന്റെ പ്രതീകങ്ങൾ
കൃഷ്ണനെയും രാധയെയും പ്രതിനിധീകരിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രണയം ഗീത ഗോത്തിലൂടെ ദൈവികവും അതിസ്വാഭാവികവും ആയി ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. രാധയുടെ പ്രണയം ഒരു നിത്യസഹജവും ദൈവികവുമായ അനുഭവമായി അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. അവളുടെ വിരഹം, വിഷാദം, പ്രതീക്ഷകൾ, എല്ലാ വികാരങ്ങളും ഒരേ കൂടാരത്തിനുള്ളിൽ ഒതുക്കിക്കൊണ്ടാണ് ജയദേവൻ ഇത് രചിച്ചത്. കൃഷ്ണന്റെ കൂടെ അവൾ ദൈവികമായ അനുഭവത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചേരുന്നു.
കാവ്യത്തിൽ പ്രണയത്തിന്റെ ദൈവികതയിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങാതെ, ഭൗതികതയിലും അതിന്റെ വെല്ലുവിളികളിലും ആഴപ്പെടുന്ന ഒരു പ്രണയം ആണ് കാണിക്കുന്നത്. ഇത് മനുഷ്യരാശിയുടെ എല്ലാ പ്രണയബന്ധങ്ങൾക്കും അനുയോജ്യമായ പ്രതീകങ്ങൾ നൽകുന്നു. അവിടെ സ്നേഹവും വിരഹവും ഒന്നിനൊന്നിനെ അനുബന്ധിച്ച് നിലകൊള്ളുന്നു.
ഭക്തിസാഹിത്യത്തിലെ സ്ഥാനം
ഭക്തിസാഹിത്യത്തിൽ ഗീത ഗോവിന്ദത്തിനുള്ള സ്ഥാനം വളരെ വലുതാണ്. പ്രത്യേകിച്ചും, ഭക്തിമൂലക സംഗീതത്തിന്റെ വേറിട്ടൊരു വഴിയെ വ്യക്തമാക്കുന്നതാണ് ഈ കാവ്യം. വൃശ്ചികമാസത്തിൽ കേരളത്തിലെ ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഈ കാവ്യത്തിന്റെ അഷ്ടപദികൾ ആലപിക്കുന്നു, അത് ഭക്തിമാര്ന്ന ഒരു സങ്കീര്ത്ഥമായി മാറുന്നു. ഗുരുവായൂരപ്പനോടുള്ള ഭക്തിനിഷ്ഠയിലും, വിഷ്ണുവിനോടുള്ള സമർപ്പണത്തിലും ഗീത ഗോവിന്ദം ഒരു നിർണായകമായ ഇടം പിടിച്ചിരിക്കുന്നു.
നിർവചിക്കുന്ന പ്രണയത്തിന്റെ അപരിമിതത്വം
പ്രണയം ദൈവികമായും മനുഷ്യമായും അപരിമിതമാണെന്ന് ഗീത ഗോവിന്ദം വ്യക്തമാക്കുന്നു. രാധയുടെ വിരഹവും കൃഷ്ണന്റെ നാസ്തികതയും ഒന്നിച്ച് പ്രണയത്തിന്റെ ഒരു വിശാലമായ ദൃശ്യം തുറക്കുന്നു.
പ്രണയത്തിന്റെ ഭൗതികവും ദൈവികവുമായ ശിക്ഷണങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ കഥയുടെ അത്ഭുതവും ആഴവും ഉയര്ന്നുവന്നിരിക്കുന്നത്